BAKIRKÖY MERKEZ DEMİRYOLU KUZEYİ VE GÜNEYİ REVİZYON NAZIM İMAR PLANI BİLGİLENDİRME TOPLANTISI
TOPLANTININ TARİHİ VE YERİ
28.03.2021 – İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ, ŞEHİR PLANLAMA MÜDÜRLÜĞÜ ÇEVRİMİÇİ TOPLANTI
KATILIMCILAR
Bakırköy Belediye Başkan Yardımcısı: Cavit GANİÇ
İBB, Şehir Planlama Müdürü: Fatih DOĞAN
İBB, Şehir Planlama Müdür Yardımcıları: Filiz DEVECİ, Gökçe DEDE
İBB, Şehir Planlama Müdürlüğü, Plan Grubu: Ahmet Asım KÜÇÜK, Gülnur GÜNEŞ AĞAOĞLU,
Şehadet KAHRAMAN, Seray AYTAÇ
İBB, Şehir Planlama Müdürlüğü, Katılım Koordinatörlüğü: Miray ÖZKAN, Sibel DÜNDAR
DOĞAN, Gözde AĞARTAN ÜNALDI, Seyhan ÖZÇELİK, Elif KANDENİZ, Burcu YANAR CÜZDAN,
Bengi ÇAKMAK
İBB, BİMTAŞ İletişim Kooperasyon Şefliği: Cansu YAPICI, Esra TURGUT, Gökhan YILMAZ
Bakırköy Halkı: Sevgi KOCAÇİMEN, Hatun SARIBAL, Turgay DURMUŞ, İbrahim ÖZKURT,
Necati AYAZ, Efnan HABERAL, Tülay GÜNAY, İbrahim DEMİRER, Lale AKGÜN, İklima TETİK,
Hakan ERDİN, Muhittin TEKMAN, Nejla ALAR, Betül Funda ŞENER, Nesrin KOYUNCU, Necati
BİLGİN, Canan KOCABAŞ, Hülya TEKKÖKOĞLU, Metin AYTEKİN, Tarkan ELLERGEZEN, Nihat
ŞAHİN, Engin AKTÜRK, Gözde ÇELİK, Batuhan ARIŞAN, Murat Tansug AŞIKOĞLU, Hürriyet
ULUBAY, Mehmet Levent CAN, Oya ERAKINCI, Elif Bade KESİCİ, Günseven HASDEMİR,
Gökhan YILMAZ, Ziya ÖLMEZ, Tülin DİZDAR, Hülya ÖZDEMİR, Özet DİKMENLİ, Adil TETİK,
Melike DEMİRBİLEK, Sabriye BAYRAM, Murat KUŞSEVEN, Emine KURTUL, Tuncay
ELLERGEZEN, Atik ÖNCAN, Ferhat TÜLÜBAŞ, Ümit BAYRAK, Birgün SUBAŞILAR, Azade ÖKSOY,
Adnan ÇELİK, Gülten GÜMÜŞ, Mustafa Sabri KURAL, İhsan BARAN, Mustafa İPER, Volkan
ÇAKMAK, Erdinç DEMİRCİ, Farzı NAR, Keriman ÇUBUKÇU, Mustafa KİRİŞ, Sema SOLDUK, Elif
ERSOY, Dilek KUŞDEMİR, Yavuz Selim KAYA, Hasan KURŞUN, Haluk HALİLAĞAOĞLU, Selmin
BALIBAŞ, Ayk SEKDERYAN, Rezzuk TÜFENKÇİ, Sefer AŞIKOĞLU, Dinçer ÇEVİK, Ayda
KALAYCIOĞLU, Hüseyin BAMYACI, Sema TEPE, Asuman YARKIN YEŞİLIRMAK, Mehmet
DALYAN, Beliz BAKKAL, Mustafa KARSAVURAN, Mine KOCAK, Şebnem YÜKEB, Ecem
ÇALIŞKAN, Yılmaz ÖZKAN, Banu ÖZEL, İnci DEDE EKİZ, Caner KILIÇ, Pelin Pınar GİRİTLİOĞLU,
Buse KIZILAY, Gökhan TURAN, Mürvet YILMAZ, Halil İbrahim YURDAKUL, Ziya DİSANLI, Semih
BAŞOĞLU, Halit ORAL, Talin BOZTAŞ, Barış UZ, Halim KIZILIRMAK, Feyza ÖZBİR, Serap
TEZESEN, Senem YILDIZ, Tülay CAN, Elif KİRAZ, Ercüment BÜYÜKAKKAN, Doğukan HANÇER,
Gülşen BALKAN, Didem KORYÜREK, Gökhan YILMAZ, Miyase KILIÇ, Emine HOŞAF, Nevin
YILDIRIM, Hüseyin SANCAR, Tevfik YILDIRIM, Nezahat CİLOĞLU, Yüksel HOŞ, Gül CAN, Nihan
ELMAS SARIOĞLU, Nebahat CİVAN, Ozan ANDIÇ, Şükran SOLAK, Deniz KİRAZ, Ferdi GÜLDAL,
Dilek BAYKARA, Gürcan SARAK, Ömer Yaşar ERBAŞ, Turgay KEREM,
Cabir BAYRAK, Şebnem DİKMENLİ, Demiralp ENTEMİZ
TOPLANTININ AMACI VE KONUSU
İstanbul Büyükşehir Belediyesi İmar ve Şehircilik Daire Başkanlığı, Şehir Planlama Müdürlüğü tarafından katılımcı planlama modeliyle yürütülen Bakırköy İlçesi Demiryolu Kuzeyi ve Güneyi Revizyon Nazım İmar Planı planlama çalışmaları plan ekibinin yaptığı sunumla aktarılmıştır. Şehir Planlama Müdürü Fatih DOĞAN ve Bakırköy Belediyesi Başkan Yardımcısı Cavit GANİÇ’in toplantının amacı ve içeriği ile ilgili yaptıkları açılış konuşmalarının ardından Bakırköy Belediyesi ile koordine bir şekilde ilerleyen söz konusu çalışmalar ile ilgili bilgilendirme toplantısında Bakırköy halkının sorunları, ihtiyaçları ve talepleri hakkında görüşleri alınmıştır.
TOPLANTIDA ÖNE ÇIKAN BAŞLIKLAR
- Bakırköy Belediyesi Başkan Yardımcısı Cavit GANİÇ’in konuşmasında planlama alanının gündüz nüfusunun 1.000.000, gece nüfusunun ise 250.000 olduğu, açık alanın en az olduğu ve Bakırköy nüfusunun yarısının yaşadığı en yoğun bölge olduğu belirtildi. İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından gerçekleştirilen başta TMMOB ve muhtar görüşmeleri olmak üzere tüm çalışmaların kendileriyle paylaşıldığı bilgisi verildi. İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından yapılacak söz konusu 1/5000 ölçekli imar planının ardından imar iyileştirilmesi yapılacağı, 1/1000 ölçekli imar planlarının ise bu plan ile uyumlu olarak yapılacağı aktarıldı. Bakırköy ilçesinin ulaşım ve otopark sorunlarının çözümüne yönelik yapılan otopark projesinin 1 Nisan tarihinden itibaren hayata geçeceği paylaşıldı. İmar planlarında donatı alanlarının bütüncül değerlendirilmesi gerektiği, deprem riskinin ve kentsel dönüşümün öncelikle dikkate alınması gerektiği vurgulandı. Bakırköy’de binaların %5’inin performans analizinin yapıldığı, 153 üzerinden talep olması durumunda yapılacağı bilgisi verildi.
- Kartaltepe Mahalle Muhtarının vermiş olduğu bilgiye göre, 7.5 büyüklüğünde bir deprem senaryosunda mahallenin çok büyük hasar alacağı paylaşıldı. Mahallede yapı stoğunun eski olduğu, konut sahiplerinin neredeyse %70 inin emekli olduğu ve bu nedenle deprem riskine karşı konutlarını yenileyecek ödeme gücüne sahip olmadıkları aktarıldı. İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından konut sahiplerini mağdur etmeyecek KİPTAŞ, Kooperatifleşme vb. bir kentsel dönüşüm modeli bekledikleri iletildi.
- Bakırköy Kentsel Dönüşüm Dayanışma Platformu sözcüsü tarafından deprem riskine karşı acil seferberlik ilan edilmesi; yerel yönetim, merkezi yönetim ve halkın bir araya gelerek çözümün üretilmesi gerektiği vurgulandı. 1999 yılı depreminden bu yana mevcut binaların bir kısmı yenilendiği için ada bazında bir dönüşümün zor olduğu belirtildi. Silivri ve Avcılar ilçelerinde KİPTAŞ desteği ile kentsel dönüşüm çalışmalarının yapıldığı, Bakırköy ilçesi için de garantörlük talep ettikleri aktarıldı. Bakırköy halkının 11 mahallesi için +1 kat talep ettikleri, bu konu ile ilgili ilçe belediyesinin 1 yıl önce kendi meclisinden karar geçirildiği ancak İBB tarafından reddedildiği bilgisi verildi. Kentsel Dönüşüm ve Dayanışma Platformunun 1-2 gün içinde websitesi açacakları; plan İBB meclisinden geçene kadar salı, perşembe ve cumartesi günleri saat 10:00-14:00 arası halk çadırı faaliyetlerinin olacağı; kent konseyi, sivil toplum kuruluşları, kaymakamlık, muhtarlıklar, siyasi parti ilçe başkanlıkları, meslek odaları, Bakırköy Belediyesi ve İBB ile temaslarını başlattıkları; görüşmelerin devam ettiği ve sonrasında Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile de görüşecekleri paylaşıldı.
- Yeni Mahalle Muhtarının vermiş olduğu bilgiye göre, mahallede planlama alanının en eski binalarının olduğu, ortalama 40 yaşında binaların bulunduğu, olası bir depremde yapıların %85-90’ının hasar göreceği belirtildi. Mecliste bu konunun tartışılması için daha önce de çok mücadele ettikleri; Meclisin siyaset üstü olması gerektiği aktarıldı. Ataköy’de yoğunluğun artırıldığı, gökdelenlerin nasıl inşa edildiği sorusu vurgulandı.
- Planlama alanında yaşayan şehir plancısı bir akademisyen tarafından Türkiye’de kentsel yenilemenin 6306 sayılı yasa ile hızla kentsel dönüşüm sağlama çabasında olduğu aktarıldı. Tüm parsele oturan otoparklar, 2.bodrum katlar, yetersiz altyapı gibi önemli sorunların olduğu, kimlik kaybının yaşandığı vurgulandı. Maliklerin yenileme maliyetlerini karşılayamadığı ancak, +1 kat artışının getireceği yoğunluğun kentin altyapısı üzerindeki etkilerinin göz ardı edildiğine dikkat çekildi. Bakırköy’de açık alan, otopark, kaldırım, yolların darlığı, bina stoğu gibi önemli sorunların olduğu aktarıldı. İlçe Belediyesi ve Büyükşehir Belediyesi bir araya gelerek maliklerin yenileme parasını karşılayamadığı durumlarda bir ödeme yöntemi oluşturarak çözüm üretebileceği önerisi paylaşıldı. Bütüncül bir planlama anlayışı olmazsa parsel büyüklüğü küçük olan, planlamaya dâhil olamayacak dezavantajlı grupların olacağı belirtildi.
- İnşaat Mühendisleri Odası temsilcisi tarafından Bakırköy’de en önemli konunun deprem olması nedeniyle yapı stoğuna ilişkin güncel verilerin oluşturulması gerektiği fikri paylaşıldı. Avcılarda yapılan tarama örneği verilerek, tarama verisinin olup olmadığı, eğer yoksa hızlı taramanın yapılması gerektiği vurgulandı. Planlama alanında açık alan ihtiyacı ve mevcut park alanlarının yeniden düzenlenmesi, otopark sorununun çözülmesi gerektiği aktarıldı. Binaların yenilenebilmesi için düşük faizli krediler ve kooperatifleşme gibi ekonomik modellerin İstanbul Büyükşehir Belediyesi denetiminde üretilmesi gerektiği vurgulandı. (Bina taramalarının Kentsel İyileştirme Başkalığı, İŞAT tarafından yapıldığı, farklı alanlardaki zemini kötü bazı binaları seçerek simülasyon yapıldığı cevabı verildi.)
- Osmaniye Mahallesinde yaşayan bir katılımcı zeminlerinin iyi olmadığını, Avcılar ilçesinde yapıldığı gibi kentsel dönüşümün sağlayacağı haklardan yararlanmak istediklerini belirtti.
- Deprem olma olasılığı %63 olan bir alanda yeşil alan, otopark, trafik gibi konulardaki sorunların önemini kaybettiği, insanların güvenli konut ihtiyaçlarının olduğu vurgulandı. Kadıköy ilçesinde binaların yenilenmesine yönelik yapılan çalışmaların neden Bakırköy ilçesinde gerçekleştirilemediği sorusu üzerinde duruldu. İstanbul E-5 altı bölgelerde finans kaynağı elde etmenin zor olduğu aktarıldı, olası kredi faizleri ilgili değerlendirmelerde bulunuldu. (Kadıköy İlçesindeki kararların Bakanlık tarafından alındığı bilgisi verildi.)
- Yeni Mahalle ile ilgili +1 kat artışı ile gelecek nüfus için donatı alanı oluşturulamayacağı bilgisi verildi. 1/5000 ölçekli planın yoğunluk değerlerinin 1/1000 ölçekli plana yansıtılmış hali hesaplanarak çalışılması gerektiği fikri paylaşıldı. Afet için planlamanın çok önemli olduğu, sahile kesintisiz yaya ulaşımının sağlanması gerektiği, merkez çeperinde transfer merkezlerinin planlaması gerektiği gibi konulara değinildi.
- Bakırköy’de 6306 sayılı yasanın finans konusu itibariyle çözüm üretemediği; eski bir yerleşim alanı olan ilçenin yapısal anlamda, güncel mevzuatın elverdiği ölçüde, yatay veya düşey imar artışı ile halkın sınırlı imkânlarının katkı sağlayarak dönüşebileceği fikri paylaşıldı.
- Pandemi nedeniyle işsizliğin arttığı, mevcut ekonomi ve artan enflasyonun ile alım gücünü düştüğü bilgisi verilerek kentsel dönüşüm için Bakırköy halkının ödeme gücünün bulunmadığına dikkat çekildi. Bu sorunun devlet kurumları tarafından çözülmediği taktirde olası bir depremde binlerce insanın hayatını kaybedeceği belirtildi.
- Planlama çalışmalarında Bakırköy merkezinde bulunan sivil mimarlık mirasının korunmasına yönelik nasıl bir yol izleneceği sorusu soruldu. Cevizlik ve Sakızağacı Mahallelerinde bakımsız ve yıkık halde bulunan eski ahşap konutların bulunduğu belirtildi. Cevizlik Mahallesi Küçükyalı Sokak gibi tarihi dokunun restorasyonu sağlanarak sokağın yayalaştırılabileceği; Bakırköy’de motorlu araçların istilası olduğu; otopark alanlarının çözümlenmesi yerine, bisiklet ve yaya odaklı bir planlama modelinin geliştirilerek sürdürülebilir çözümlerin üretilebileceği fikirleri paylaşıldı.
- İstanbul gelişirken Bakırköy’ün imar sorunlarını çözmüş düzenli, yeşil alanları olan bir ilçe olduğu ancak, yıllar içinde gökdelenlere oy veren meclis üyelerinin sorunlar gelişen Bakırköy için niçin bu hakkı tanımadıkları sorgulandı. 1/5000 ölçekli planların Meclisin hayır diyemeyeceği şekilde hazırlandığı soruldu ve sunumun yeterli bilgi vermediği belirtildi. Bakırköy halkının yaş itibari ile zoom kullanamadığı, bu nedenle katılımın az olduğu, donatı alanlarının siyasetten uzak bir şekilde planlanması gerektiği bilgileri verildi.
- Ataköy’ün planlama alanına neden dâhil edilmediği; olası bir deprem ile 6000 binanın hasar göreceği senaryoda geç kalındığı, böyle bir çalışma ile çözümün üretilemeyeceği; güvenlik taramasının yapılması ve 0 faizli ödeme seçeneklerinin sunulması konusunun idareler tarafından çözülmesi gerektiği paylaşıldı. Müktesep haklar ve yerindelik ilkesiyle ilgili güçlendirmenin bir seçenek olabileceği fikri verilerek; halkı müteahhitlerin insafına bırakmadan, çözüm üretmenin kamunun görevi olduğu belirtildi.
- Bakırköy ile farklı bölgelerin plan kararlarının karşılaştırılmasının doğru olmadığı, bu alanların bir kısmının Bakanlık kanalıyla gerçekleştirildiği, bir kısmının turizm bölgesi kararları ile gerçekleştirildiği, ülkemizde plan yapma yetkisi bulunan farklı kurumlar ve planlama bölgeleri özelinde farklı kararlar getirilen yasal araçların olduğu bilgisi verildi. Kıyaslama yapmadan bölge özelinde konuşmanın daha sağlıklı çözümler vereceği vurgulandı.
- Bakırköy’de +1 kat artışının nüfus yoğunluğunu artıracağı yönündeki söylemlere yönelik, Kartaltepe Mahallesi Karacaoğlan sokakta 2 adet 3 katlı binanın yıkılmasının ardından yerine 4 tane bloğun yükselmekte olduğu bilgisi verilerek bu duruma nasıl izin verildiği soruldu.
- İmar planı çalışmalarında tevhit ve belli bir metrekare üzerinde imar artışlarının olup olmayacağı; afet ile ilgili hızlı çözümlerin neler olacağı; planlama alanının neden sadece 7 mahalleyi kapsadığı; Yeşilköy, Basınköy, Yeşilyurt ve Şenlikköy mahallelerinin afet ile ilgili çalışmalara dahil edilip edilmeyeceği; afet ile ilgili çalışmaların hangi binaları kapsayacağı; Bakırköy meydan ve çevresi için nasıl bir düzenleme yapıldığı; sahilde fabrikaların bulunduğu alanlara verilen kat yükseklerine nasıl müsaade edildiği soruları soruldu. (İstanbul Çevre Düzeni planında Bakırköy’ün 1. derece merkez olduğu, planlama alanındaki 7 mahallenin ilçe merkezini oluşturduğu ve çalışmanın öncelikle merkez mahallelerden başlayacağı cevabı verildi.)
- Otopark yönetmeliği ile ilgili bilgi istendi.
- Bugüne kadar birçok insanın imar affına güvenerek yüksek kat yaptırdığı, bunlara göz yumulduğu, denetimler yetersiz olduğu bilgisi verildi. Bakırköy’de üst gelir grubunun binalarını yenilediği, diğer konut sahiplerinin ise ölümü beklediği belirtildi. +1 katın yaratacağı sorunları bildikleri ancak, depremden daha çok korktukları paylaşıldı. Halkın örgütlenerek, doğrudan demokrasi ve işleyen meclisle kendi kentini yönetmesi gerektiği, katılımcı yaklaşımla ilerlenmesi gerektiği vurgulandı.
- Katılımcıların bir kısmı +1 kat artışının çok önemli olduğu, İBB meclisinden 11 mahalle için +1 kat izni istediklerini, kredi borcunu ödemelerinin mümkün olmadığını, tüm malikleri ikna etmenin zor olduğunu ve bu konuda imza topladıklarını paylaştı.
- Bakırköy Kentsel Dönüşüm Dayanışma Meclisi temsilcisi tarafından hazırlanmakta olan plana katılım taleplerinin karşılandığı için memnun oldukları belirtildi. Kentsel İyileştirme Daire Başkanlığı ile görüşme yaptıkları ve sorunların ortada olduğu, ada bazında uygulamalar nasıl olacağı ve bu konunun kentsel tasarım yöntemleri ile bu konu aşılıp aşılamayacağı üzerinde duruldu. Cumhurbaşkanlığı, Bakanlık, İBB, Kaymakamlığa kadar giden bir dilekçe eylemi planladıkları paylaşıldı. Ruhsatlı, iskanlı yapıların varlığı nedeniyle sorunun çözümünde gereken kamu yatırımların yapılması gerektiği aktarıldı.
- Halkın isteklerinin göz ardı edilmemesi gerektiği, yenileme ile özellikle köşe binalarda kullanım alanlarının çok düşürüldüğü ve yaşanmaz konutların üretilmesinin önüne geçilmesi gerektiği vurgulandı. Mevcut parsellerinde bahçe çekme mesafesi olmayan binalarında yenilemenin nasıl yapılacağı, 90 metrekare konutun kaç metrekareye düşürüleceği sorusu soruldu.
- Bakırköy’de çok yönlü bir projelendirme yapılması gerektiği; İBB tarafından ekonomik modelleri üretilerek hem ada bazında, hem parsel bazında, mahalle ölçeğinde bir projelendirme ile örgütlenerek +1 kata gerek kalmadan çözümün üretilebileceği fikri verildi. +1 kat imar artışı kısa vadede çözüm olarak görülse de ileride yoğunluk ve donatı alanlarının yetersizliğine yol açacağı, bu durumun Bakırköy’ün mevcut yaşam kalitesini olumsuz yönde etkileyeceği belirtildi.
- Bakırköy halkının çözüm önerisi ile kendilerine gelinmesini istediği; sorunun siyaset üstü bir sorun olduğu; yenileme için 500 milyar lira bütçe gerektiği; merkezi yönetim, yerel yönetim ve halkta böyle bir bütçenin bulunmadığı halde neden +1 kat imar artışı ile çözüm konusunun tartışıldığı sorusu soruldu. (Mimarlar Odası tarafından; kapsamlı bir çözüm arayışında olunduğu, yapı üretim sürecinin değişmesi gerektiği cevabı verildi.)
- Beyaz evler sitesi sakinleri tarafından KİPTAŞ ve İstanbul İmar AŞ’ye yaptıkları başvurular anlatılarak, KİPTAŞ ve İstanbul İmar AŞ ile tüm maliklerin kabul edebilecekleri kentsel dönüşüm çözümünün sunulması talep edildi.
TOPLANTI SONUNDA YAPILAN DEĞERLENDİRMELER
- İstanbul Büyükşehir Belediyesi Şehir Planlama Müdürlüğü tarafından Bakırköy ilçesinde en önemli sorunun kentsel dönüşüm olduğu bilgisinin yapılan toplantı ile daha net bir şekilde ortaya konduğu, afet konusunda tüm birimler ile ortak bir çalışmanın yapılması gerektiği, pandemi koşulları izin verdiği taktirde bir iletişim ofisinin açılabileceği, yenileme modellerinin ortaya konmasının mevzuat değişikliği çalışmalarına da katkı sağlayacağı, önümüzdeki 50 yılı kapsayacak bir modelin ortaya konularak herkesin benimsediği bir planlama çalışmasının yapılmasının hedeflendiği açıklamaları yapıldı. Sorunların çözümüne yönelik henüz oluşmuş bir kararın olmadığı, 1-11 Nisan arasında Şehir Planlama Müdürlüğü’nün sitesinden erişebilecekleri çevrimiçi anket çalışmasının yapılacağı, yapılan sunumun ve toplantı notlarının siteden paylaşılacağı, Dahil Ol kısmından görüşlerinin gönderilebileceği, düzenlenecek 2. toplantıda modeller ve kararlara ilişkin sunum yapılacağı bilgisi verildi.
Katılımcıların öncelikli olarak deprem riski için bir model üretilmesi konusunda aynı görüşte olduğu, +1 kat imar artışı konusunun olumlu ve olumsuz yanları ile tartışıldığı, , çalışma metotlarının sorgulandığı, kentsel dönüşüm finans modellerinin konuşulduğu, tüm katılımcılar arasında fikir alış verişinin yapıldığı bir toplantı gerçekleştirilmiştir.
Toplantının Youtube kaydına aşağıdaki link üzerinden ulaşabilirsiniz:
https://www.youtube.com/watch?v=kkEQu9ly0Y0
KAYNAK: İBB Şehir Planlama Müdürlüğü resmi web sitesi